27 lutego uczniowie z bydgoskich szkół średnich debatowali na UKW o sztucznej inteligencji. W fazie grupowej Ligi Debat spotkali najlepsi mówcy z dwunastu szkół ponadpodstawowych. Temat przewodnim debaty była "Sztuczna inteligencja (AI) jako element kultury edukacji i kultury pracy pokolenia Z".

Wykład w tym obszarze problemowym przygotowała dr hab. Renata Tomaszewska, prof. uczelni, a ekspertami w panelu sędziowskim, z ramienia Wydziału Pedagogiki, byli: prof. dr hab. Ryszard Gerlach, dr Ewa Krause, dr Łukasz Brzeziński.

Wykład zawierał dwie tezy:

• I Istnienie tzw. społeczeństwa po pracy (ang. “post-work society”) w związku z rozwojem zaawansowanej sztucznej inteligencji przyniosłoby ludzkości więcej korzyści niż szkód.
  W odniesieniu do pierwszej tezy warto wskazać, że termin "społeczeństwo po pracy" (post-work society) odnosi się do koncepcji społeczeństwa, w którym tradycyjna praca zarobkowa przestaje być centralnym elementem życia społecznego i ekonomicznego. Oznacza to świat, w którym:
  • 1. Automatyzacja i technologia – Robotyzacja, sztuczna inteligencja i automatyzacja przejmują większość prac wykonywanych przez ludzi, co sprawia, że klasyczne zatrudnienie staje się zbędne dla wielu osób.
  • 2. Dochód podstawowy – Wiele koncepcji post-work society zakłada wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego (UBI – Universal Basic Income), który zapewnia każdemu środki do życia bez konieczności pracy zarobkowej.
  • 3. Zmiana wartości społecznych – Praca przestaje być głównym miernikiem wartości jednostki, a ludzie mogą skupić się na rozwoju osobistym, edukacji, twórczości czy działalności społecznej.
  • 4. Nowy model gospodarki – Może to oznaczać odejście od gospodarki opartej na wynagrodzeniu za pracę na rzecz bardziej zautomatyzowanego i redystrybucyjnego systemu.
    Koncepcja społeczeństwa po pracy jest często dyskutowana w kontekście przyszłości rynku pracy, rozwoju sztucznej inteligencji oraz zmian w modelach gospodarczych. Niektórzy widzą ją jako utopię wolności i kreatywności, inni obawiają się problemów społecznych związanych z bezczynnością i nierównościami w dostępie do zasobów.

Debata nad tą tezą wymagała analizy różnych aspektów. Warto było porównać takie perspektywy, jak np.:

• • Ekonomiczne: Jak automatyzacja i AI wpłyną na zatrudnienie i rynek pracy? Czy dochód podstawowy (UBI) lub inne systemy wsparcia społecznego będą konieczne? Jak zmienią się struktury własności kapitału i redystrybucja bogactwa na świecie?
  • Społeczne: Jak brak tradycyjnej pracy wpłynie na tożsamość ludzi i ich poczucie celu? Czy społeczeństwo będzie bardziej równe, czy wręcz przeciwnie – podzielone na elity technologiczne i resztę? Jakie nowe formy aktywności i organizacji społecznej mogłyby zastąpić tradycyjną pracę?
  • Technologiczne: Czy AI będzie na tyle zaawansowana, aby przejąć większość ludzkich zawodów? Jakie zagrożenia wiążą się z koncentracją władzy nad technologią w rękach korporacji lub rządów?
  • Psychologiczne: Czy ludzie poradzą sobie bez struktury narzuconej przez pracę? Jak wpłynie to na zdrowie psychiczne i relacje międzyludzkie?
  • Etyczne i filozoficzne: Czy społeczeństwo po pracy oznacza większą wolność, czy nową formę zależności? Jakie są moralne implikacje życia w świecie kontrolowanym przez AI?
• II. Dorastanie w Polsce jako Millenials byłoby lepsze od dorastania jako przedstawiciel Gen Z. (Millenialsi są definiowani jako osoby urodzone na przełomie lat 80. i 90. podczas gdy pokolenie Z odnosi się do tych, którzy urodzili się w latach 2000-2010).
  
  W odniesieniu do drugiej tezy wskazywano, że np. Millenialsi mieli więcej stabilności w edukacji i relacjach oraz zdecydowanie mniej stresu cyfrowego; ich dzieciństwo spędzane było bez Internetu i social mediów – więcej czasu spędzali na podwórku.
  
  Z kolei pokolenie Z to generacja, w której technologia ma ogromy na psychikę. Ich nieodłącznym towarzyszem jest smartfon w dłoni. Dlatego to przede wszystkim wśród ‘Zetek’ istnieje problem fonoholizmu, czyli uzależnienia od telefonów i Internetu oraz bardzo niepokojące zjawisko zwiększającej się liczby problemów psychicznych i prób samobójczych. 

Celem Kujawsko-Pomorskiej Ligi Debat, którą organizuje Fundacja "Projekty Edukacyjne", jest rozwijanie kompetencji komunikacyjnych młodzieży, promowanie postaw obywatelskich i podnoszenie poziomu dyskusji w przestrzeni publicznej. KPLD została podzielona na 3 ligi - bydgoską, toruńsko-inowrocławską i włocławską. Jednym z partnerów cyklu jest Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.